Eksplodirali troškovi stanovanja u EU

Cene nekretnina u EU su u peridou od 2015. do prošle godine porasle 53%, a u nekim zemljama troškovi su čak utrostručeni. Viši troškovi izgradnje i kamatne stope na hipotekarne kredite, ograničena ponuda i rast kupovine stanova kao investicije doveli su do neverojatnih nivoa cijena u pojedinim zemljama EU-a, prenosi Euronews.

Mađarska je zabilježila najveći rast cena – stanovi su danas tri puta skuplji nego 2015. godine. Stan u glavnom gradu, Budimpešti, prosečno košta između 250.000 i 1,5 mil EUR. Sledi Island, gde su cijene otprilike 2,5 puta više nego 2015. godine. U glavnoj regiji, Reykjavíku i šest okolnih opština, stanovi su najskuplji, s prosečnom kupovnom cenom oko 558.000 EUR. Prema podacima Islandske centralne banke, kako se ponuda povećava, a potražnja slabi, cene nekretnina rastu sporije, ali godišnja inflacija cena stanova u martu je iznosila osam odsto.

U ostatku Evrope takođe je zabilježen znatan rast cijena nekretnina u posljednjih devet godina. Litvanija, Portugalija, Češka, Bugarska, Estonija i Poljska zabeležile su više nego dvostruki rast cena. Na dnu lestvice nalazi se Finska, gdje cene nekretnina nisu znatno više nego pre gotovo deset godina. Ipak, postoje velike razlike u ceni stanova u ruralnim područjima i primera radi u Helsinkiju. Prema nedavnom izveštaju Global Property Guidea, pad finskog tržišta nekretnina, koji je započeo 2021. i doneo godišnji pad cena od 14%, verovatno je dostigao dno.

Očekuje se da će ekonomski oporavak podstaći postepeni rast cena nekretnina, uglavnom novoizgrađenih, dok će cene rabljenih nekretnina porasti tek marginalno, za jedan do tri odsto ove godine. Rabljeni stanovi u proseku koštaju 4,61 hiljadu evra po kvadratnom metru, što za stan od 75 metara kvadratnih znači 345,9 hiljada EUR, dok je u Helsinkiju taj iznos bliži 400 hiljada do 500 hiljada eura.

Eurostat nema podatke o cenama nekretnina u Grčkoj, ali prema Indeksu stambenih nekretnina Banke Grčke, cijene su u urbanim područjima tek neznatno iznad nivoa iz 2008.