Dokle su Slovenci stigli sa projektom drugog reaktora u NE Krško

Rukovodstvo slovenačkog preduzeća GEN energija je na sednici 28. marta članove Opštinskog veća grada Krško uputilo u napredak projekta JEK2, akcentujući tom prilikom aktivnosti na izradi prostornog plana za JEK2

Glavni operativni direktor GEN energije Bruno Glaser predstavio je status izrade ključnih stručnih studija – uključujući tu izveštaje o bezbednosnim analizama lokacije, radiološke analize, studije poplava, studije bezbednosti seizmičke lokacije i studije tehničke izvodljivosti, kao i procenu mogućnosti tehničke operacije za planiranu drugu reaktorsku jedinicu – koje izvode potencijalni dobavljači tehnologije za JEK2: američki Vestinghouse i francuski EDF.

U izradi navedenih studija, glavni fokus je na pripremama za postavljanje novog nuklearnog objekta. Nakon što je GEN energija u oktobru 2024. godine dostavila Ministarstvu životne sredine, klime i energetike Prijedlog inicijative za pripremu nacionalnog prostornog plana (DPN), očekuje se da će do leta početi i postupak lociranja. Nakon usvajanja odluke o početku izrade DPN-a od strane Vlade Republike Slovenije, koja se očekuje do kraja godine, slijedi izrada studije varijanti i prijedloga izbora, kao i izrada izvještaja o životnoj sredini u sklopu sveobuhvatne procene uticaja na životnu sredinu. Naredni koraci u proceduri uključuju javno objavljivanje DPN-a, prekograničnu procjenu uticaja na životnu sredinu i identifikaciju organa za prostorno planiranje koji će prihvatiti uticaje prostornog akta.

Sednici Opštinskog veća prisustvovao je i državni sekretar za Nacionalni nuklearni program u kabinetu predsednika Vlade Danijel Levičar, koji je predstavio aktivnosti Vlade na projektu JEK2. Kako je on naglasio, reč je o međugeneracijskom strateškom projektu sa visokim prioritetom, čiji je cilj dugoročno i stabilno snabdevanje niskougljeničnom i dostupnom energijom za sve. On je istakao i niz pripremnih aktivnosti koje se sprovode sa ciljem da se omogući donošenje odluke o realizaciji projekta izbor finansijskog modela i izbor dobavljača opreme. Poseban fokus se takođe stavlja na uključivanje lokalnog ili regionalnog okruženja, čija su podrška i prepoznavanje razvojnih mogućnosti i potreba ključni za dalji uspešan razvoj projekta.

JEK2 je projekat nove nuklearne elektrane od jednog ili dva bloka, kapaciteta do 2400 megavata na istoj lokaciji kao i već postojeća nuklearna elektrana Krško koja je opremljena reaktorom sa vodom pod pritiskom (PWR) snage nešto manje od 700 megavata i koji proizvodi oko jedne trećine električne energije u zemlji. Krško je u vlasništvu i pod upravom Nuklearne Elektrarne Krško, koja je u zajedničkom vlasništvu hrvatske Hrvatske elektroprivrede (HEP grupa) i slovenačke GEN Energija.

Projektni tim JEK2 je nakon razgovora sa potencijalnim dobavljačima (EDF, Korea Hydro & Nuclear Power (KHNP) i Westinghouse) u maju prošle godine procenio troškove za različite veličine reaktora, koji se kreću u rasponu od 9,3 milijardi evra (10,1 milijardi dolara) za blok snage 1000 megavata, do 15,3 milijardi evra za blok snage 1650 megavata.

U međuvremenu KHNP je najavio povlačenje iz procesa u odluci zasnovanoj na proceni trenutnog poslovnog okruženja i promeni njihovih strateških poslovnih prioriteta – na posve isti način na koji se povukao i iz holandskog programa. Komentatori međutim ocenjuju da je u pitanju neka vrsta poslovnog dogovora između KHNP-a i Vestinghausa koji su dugo vodili pravni rat oko prava na izgradnju KHNP-ovih reaktora u inostranstvu.

Inače, Slovenija je u novembru trebalo da održi referendum o novoj nuklearnoj elektrani, ali je on otkazan zbog političkog sukoba oko njegovog sprovođenja. Premijer Robert Golob rekao je da ostaje privržen održavanju referenduma pre nego što se donese konačna odluka o ulaganju – što bi trenutno trebalo da bude 2028, mada mi primećujemo da prema procenama te 2028 Robert Golob gotovo sigurno neće biti premijer.

GEN Energija

Vestinghouse

EDF

NE Krško

Bruno Glaser

JEK2

drugi reaktor