Još dve godine vlasnici besplatnih akcija mogu da ih prodaju bez provizije

Ko nije prodao svoje besplatno dobijene akcije to može da uradi i naredne dve godine bez plaćanja provizija za trgovanje. Ovo proizlazi iz uredbe koju je u petak usvojila Vlada Srbije, kojom je početak naplate provizije za prvo trgovanje pomeren na kraj 2026.

Tačan broj koliko građana je do sada prodalo svoje besplatno dobijene akcije beogradskog aerodroma "Nikola Tesla" i Naftne industrije Srbije nije poznat. Procene su da je to učinilo pola od 4,8 miliona malih akcionara koji su akcije stekli po Zakonu o pravu na besplatne akcije i novčanu naknadu koju građani ostvaruju u postupku privatizacije.

Na ovaj način punoletnim građanima Srbije, koji do tada (sredina 2007. godine) u vlasništvu nisu imali nijednu akciju nekog drugog preduzeća, podeljene su akcije aerodroma, NIS-a, Telekoma Srbija i takozvanog Akcionarskog fonda.

Na Beogradskoj berzi je moguće prodati samo akcije Aerodroma i NIS-a, dok Telekom Srbija od podele akcija već duže od decenije nije izašao na berzansko tržište.

Od podele besplatnih akcija njihova prva prodaja na berzi bila je za vlasnike bez dodatnih troškova provizija, koje se nisu plaćale ni brokeru, ni Centralnom registru hartija od vrednosti, ni Beogradskoj berzi.

Rokovi su, potom produžavani više puta. Novom uredbom, koju je u petak usvojila Vlada Srbije, umesto do 31. decembra 2024. prva prodaja besplatnih akcija ne podleže plaćanju naknade za brokerske usluge do 31. decembra 2026. godine.

Trenutna cena akcije Naftne industrije Srbije na Beogradskoj berzi je 765 dinara, a akcija aerodroma u petak je trgovana po ceni od 2.000 dinara. Građani koji nisu prodali akcije imaju pravo na učešće u dobiti ovih preduzeća, kao i Telekoma Srbije, i to onda kada ova akcionarska društva donesu odluku da deo ostvarenog profita dele akcionarima kroz – dividende.

Podsetimo, prema zakonu, pravo na besplatne akcije imali su građani koji su navršili 18 godina života zaključno sa 31. decembrom 2007. godine i koji su na dan sticanja statusa nosioca prava bili upisani u birački spisak. Uslov je bio i da su državljani Srbije, da su na dan 30. juna 2007. godine imali prebivalište na teritoriji Srbije, odnosno status privremeno raseljenog lica sa Kosova i Metohije. I, takođe – da do tada nisu stekli niti jednu besplatu akciju po osnovu Zakona o svojinskoj transformaciji i Zakona o privatizaciji.