Crna statistika privrede u RS, izvoz smanjen a uvoz povećan

Prema podacima koje je objavio Republički zavod za statistiku, u prerađivačkoj industriji lani je zabilježen pad proizvodnje od 2,7 odsto u odnosu na 2023. godinu, dok je proizvodnja u snabdijevanju električnom energijom, gasom, parom i klimatizaciji skliznula za 6,6 odsto, a vađenje rude i kamena skoro deset odsto.

Broj zaposlenih radnika u industriji Srpske prošle godine u odnosu na 2023. manji je za 4,8 procenata.

Izvoznici iz Republike Srpske su od januara do decembra 2024. godine na strana tržišta plasirali robu u vrijednosti od pet milijardi i 46 miliona KM, što je za 2,7 odsto manje u odnosu na godinu ranije.

Istovremeno vrijednost uvoza dostigla je sedam milijardi i 339 miliona KM, što predstavlja rast od 4,3 odsto. Pokrivenost uvoza izvozom iznosila je lani tek 68,7 odsto.

Pozitivan je pad inflacije čija je stopa 2024. godine iznosila 1,9 odsto, a optimistična vijest je i rast prosječne neto plate, koja je lani iznosila 1.404 KM, što je za 8,3 odsto više u odnosu na 2023. godinu.

Predsjednik Privredne komore RS Pero Ćorić kaže za "Glas" da su statistički podaci odraz svega onoga što su privrednici tvrdili tokom cijele godine.

- Rezultati su loši i po svemu sudeći trebaće dosta vremena da privreda krene putem oporavka. Najviše zabrinjava rast spoljnotrgovinskog deficita, jer je značajno premašio dvije milijarde, a prije četiri, pet godina bio je ispod milijarde. Naša privreda koja je izvozno orjentisana nije u poziciji da pokriva ogromne uvozne troškove koje imamo. Takođe poređenje 2024. sa godinom ranije može zavarati pri analizama poslovanja privrede Srpske, jer se može činiti da pad izvoza i industrijske proizvodnje nije velik, ali treba imati u vidu da smo i 2023. godine imali loše ekonomske rezultate - kazuje Ćorić.

Porazno je, dodaje on, što se veliki pad proizvodnje bilježi na polju električne energije.

- Nije dobro što smo došli u poziciju da onu robu koja je na neki način naša komparativna prednost sada uvozimo. To se prije svega odnosi na struju, koja je razvojna šansa Srpske, na nju smo se uvijek oslanjali i umjesto da bude generator razvoja, sada nam kvari spoljnotrgovinski bilans. Praviti dodatni deficit u uslovima u kojima se nalazimo samo usložnjava kompletnu finansijsku sliku Republike Srpske - pojašnjava Ćorić.

Dodao je da rast plata pokazuje da privrednici pored svih problema koje imaju u poslovanju nisu zapostavili radnike i njihove zarade.

- To je pokazatelj odgovornog ponašanja firmi prema radnicima - smatra Ćorić.

Nada

U decembru 2024. godine zabilježen je rast izvoza 8,5 odsto u odnosu na isti mjesec 2023. godine, što privrednicima uliva kakvu-takvu nadu.

- Ako bi rezultati i u januaru i februaru bili bar za jedan ili dva procenta u plusu, mogli bismo govoriti da privreda Srpske kreće putem blagog oporavka.

Očekivali smo da će se evropsko tržište stabilizovati još polovinom 2024, sada je to prolongirano za prvu polovinu ove godine, vidjećemo u kojem pravcu će to ići - kazao je Pero Ćorić.

Privredna komora RS

Republički zavod za statistiku RS Banja Luka

Pero Ćorić

spoljnotrgovinska razmjena

spoljnotrgovinski deficit

uvoz izvoz